Αριθμός αντικειμένου
ΜΑ ΑΝΤ. 041
Είδος
Αρχιτεκτονικό γλυπτό
Εποχή
Σύγχρονη εποχή
Χρονολόγηση
19ος αι.
Διαστάσεις
Ύψος: 1,34 μ.
Μήκος: 1,32 μ.
Υλικό
Γύψος
Θέση
Αίθουσα Παρθενώνα
Αντίγραφο της μετόπης 8, η οποία βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου. Ένας Λαπίθης στα αριστερά γονατίζει προσπαθώντας να αμυνθεί από τη επίθεση του Κενταύρου που ορθώνεται μπροστά του. Ο άνδρας είναι γυμνός, ενώ η χλαμύδα του κρέμεται από το αριστερό χέρι και πέφτει προς τα πίσω. Ο Κένταυρoς στηρίζει το δεξί πίσω πόδι πάνω σε βράχο ενώ με τα μπροστινά πόδια καθηλώνει τον Λαπίθη παρασύροντας τη χλαμύδα του. Σύμφωνα με το σχέδιο που αποδίδεται στον ζωγράφο Jacques Carrey, ο Κένταυρος είχε τα χέρια υψωμένα και προφανώς θα κρατούσε κάποιο αντικείμενο. Τα κεφάλια των μορφών έχουν χαθεί.
Κύριο θέμα των τριάντα δύο μετοπών της νότιας πλευράς του Παρθενώνα είναι η Κενταυρομαχία, η μυθική μάχη των θεσσαλών Λαπιθών με τους Κενταύρους. Οι αλογόμορφοι Κένταυροι μέθυσαν στον γάμο του βασιλιά Πειρίθου, στενού φίλου του Θησέα, και προσπάθησαν να αρπάξουν τις γυναίκες των Λαπιθών.
Σε κάθε μετόπη της νότιας πλευράς του ναού παριστάνεται μονομαχία Κενταύρου με Λαπίθη ή αρπαγή Λαπιθίδας από Κένταυρο. Εξαίρεση αποτελούν οι εννέα κεντρικές (αρ. 13- 20), τα θέματα των οποίων παραμένουν δυσερμήνευτα. Παρότι ορισμένοι μελετητές τα συσχετίζουν με το μυθικό παρελθόν της Αθήνας, φαίνεται πιθανότερο να αποδίδουν επεισόδια από τον γάμο του Πειρίθου στη Θεσσαλία.
Οι νότιες μετόπες δεν καταστράφηκαν όπως αυτές των άλλων πλευρών του ναού. Ο βομβαρδισμός όμως του μνημείου από τον Francesco Morosini το 1687 μετέτρεψε δεκατέσσερις από αυτές σε θραύσματα (αρ. 11, 13-25). Στις αρχές του 19ου αι. δεκαπέντε από τις δεκαοκτώ καλύτερα σωζόμενες αποσπάστηκαν από τον Thomas Bruce, λόρδο του Elgin, όταν η Ελλάδα βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή και κατέληξαν στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου (αρ. 2-9 και 26-32). Η μετόπη 10, η οποία είχε πέσει στο έδαφος, κατέληξε μετά από περιπέτειες στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Ορισμένα μικρότερα θραύσματα μετοπών είναι διασκορπισμένα σε άλλα μουσεία του εξωτερικού. Στο Μουσείο Ακρόπολης βρίσκονται οι μετόπες 1 και 12 καθώς και θραύσματα εννέα άλλων, τα οποία βρέθηκαν διάσπαρτα στην Ακρόπολη και τη γύρω περιοχή (αρ. 11, 13, 16, 17, 19-22 και 24). Η ανασυγκρότησή τους έγινε με βάση τα σχέδια που αποδίδονται στον ζωγράφο Jacques Carrey, ο οποίος επισκέφτηκε την Αθήνα το 1674, δεκατρία μόλις χρόνια πριν από τον βομβαρδισμό του Morosini.
Pαγκαβής, A., Σύνοψις των Πρακτικών της Aρχαιολογικής Eταιρείας των Aθηνών: ανατύπωση τευχών 1-6 και δημοσίευση των Πρακτικών των ετών 1837-1846/7, β΄ έκδοση, 1846, σελ. 204, 298, 304-307
Bowie, Th., Thimme, D. (εκδ.), The Carrey Drawings of the Parthenon Sculptures, Bloomington, Indiana University Press, 1971, σελ. 45, 47, πίν. 6
Jenkins, I., «Acquisition and Supply of Casts of the Parthenon Sculptures by the British Museum, 1835-1939», Annual of the British School at Athens 85, 1990, σελ. 90, 106-108
Mαλλούχου-Tufano, Φ., H αναστήλωση των αρχαίων μνημείων στην Eλλάδα (1834-1939). Το έργο της εν Aθήναις Aρχαιολογικής Eταιρείας και της Aρχαιολογικής Yπηρεσίας. Β΄ έκδοση, Αθήνα, 2008, σελ. 32-33, 299-300
Μανιδάκη, Β., «Η αντικατάσταση των γλυπτικών αρχιτεκτονικών μελών στα μνημεία της Ακρόπολης. Εκμαγεία, αντίγραφα και αυθεντικά μέλη», Τεχνικές Αναστήλωσης, υλικά και προβλήματα εφαρμογής, Πρακτικά Ημερίδας, Εταιρεία έρευνας και προώθησης της επιστημονικής αναστήλωσης των μνημείων (ΕΤΕΠΑΜ), Θεσσαλονίκη 20/11/2010, ψηφιακός δίσκος, 2010, σελ. 1, 3 και υποσημ. 5
Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε την εμπειρία σας στον ιστότοπό μας
Η χρήση των δεδομένων σας περιγράφεται στις ρυθμίσεις απορρήτου